Groningen beleven doe je het beste actief: op paden die de dorpen met elkaar en hun omgeving verbinden. Daarom moeten de onverharde verbindingen van weleer in ere worden hersteld. De paden voeren langs unieke rustpunten die het lokale verhaal vertellen aan fietsers, wandelaars en ruiters.
De provincie Groningen heeft een rijke geschiedenis van paden. Tussen dorpen ging het transport over de diepen en maren, waarlangs jagers de schuiten voorttrokken. Op zondagen kwamen boeren over kerkepaden naar de wierden om de mis bij te wonen. Overledenen werden over dodenlaantjes naar de begraafplaats gebracht. Op sommige plaatsen zie je deze paden nog in het landschap, elders zijn ze langzaam verdwenen, of opgegaan in grotere verbindingswegen.
In ere herstellen
In de herinnering van de Groninger dorpen leven de oude paden van weleer voort. Sterker, er is een grote wens om de paden in ere te herstellen. Dat is dan ook de kern van dit plan: vanuit lokale herinneringen en wensen een fijnmazig netwerk van wandel-, fiets-, en ruiterpaden opzetten, geworteld in de rijke geschiedenis van onze provincie.
Betekenis in landschap
De uitgangspunten zijn voor alle drie netwerken hetzelfde. In de eerste plaats is dat de kwaliteit van de paden. Dit gaat niet alleen om de begaanbaarheid, staat van onderhoud en veiligheid. Het is ook van belang dat de paden betekenis hebben in het landschap. Ten tweede moeten de paden en het netwerk dat zij vormen, goed te vinden zijn. Bijvoorbeeld via knooppunten op kaarten en paaltjes. Om te voorkomen dat het landschap vol komt te staan met bewegwijzering, komt een deel van het netwerk alleen online. Ten derde is het van belang dat de actieve recreant pauze kan nemen. Hierbij helpen uiteenlopende voorzieningen, van rustpunten tot picknickbanken, maar altijd met het lokale verhaal op de voorgrond.
Het netwerk maakt bestaande voorzieningen beter vindbaar. Dit sluit aan op het vierde uitgangspunt: de paden en voorzieningen moeten aansluiten bij het lokale verleden en heden. Ze moeten iets vertellen over het landschap en haar geschiedenis. Deze informatie kan digitaal of fysiek gekoppeld worden aan het netwerk.
Drie vormen, drie doelen
De huidige staat van de netwerken zorgt voor zeer verschillende doelen voor de drie vormen van recreatie. Voor fietsers is al een uitgebreid netwerk met knooppunten, dat ook wordt onderhouden. Op sommige plaatsen is achterstallig onderhoud aan de paden, dat eerst moet worden weggewerkt. Daarna ligt de focus voor het fietsnetwerk op het verbeteren van de voorzieningen, van picknickbanken tot rustpunten.
Voor wandelaars is ook een knooppuntennetwerk aanwezig. Toch leeft er een sterk gevoel dat dit netwerk niet altijd de dorpen met hun omgeving verbindt. Daarom zal hier de focus liggen op het terugbrengen van oude, voornamelijk onverharde paden. Denk aan jaagpaden, kerkepaden, ossengangen, enzovoorts.
Voor ruiters is nog geen netwerk van paden. Zij belanden regelmatig tussen autoverkeer of in onoverzichtelijke bermen, wat tot gevaarlijke situaties kan leiden. Daarom ligt de nadruk hier op zo snel en eenvoudig mogelijk ruiterpaden aanwijzen. Bijvoorbeeld bermen van (fiets)paden en geschikte voetpaden.