Het stelsel van diepen en maren was eeuwenlang de belangrijkste infrastructuur in Groningen voor transport. Het verbindt alle dorpen onderling en met de Stad. Versterking van dit netwerk biedt een unieke kans om de opgaven op het vlak van klimaatadaptatie en natuur te koppelen aan verbetering van leefbaarheid in dorpen en wijken en accentuering van historische erfgoedlinten. Dit voorstel levert een kapstok op voor vele initiatieven die in onderlinge samenhang meer toegevoegde waarde hebben dan elk apart.
Initiatiefnemer voor dit idee is Het Groninger Landschap. Het idee is uitgebreid besproken en mede ontwikkeld met de groene organisaties (Landschapsbeheer, IVN, Natuurmonumenten, Natuur en Milieufederatie en SBB), Vereniging Groninger Dorpen, waterschap Noorderzijlvest, gemeenten Het Hogeland, Groningen en Midden-Groningen, provincie Groningen en Groninger Toerisme Coöperatie.
Versterking van het raamwerk van historische waterlopen vergroot de capaciteit voor opvang van water, zowel in tijden van overvloed als schaarste. Naast het robuust maken van het watersysteem als geheel, spelen ook enkele regionale opgaven. Het gaat om herstel van de Hunze in de stad Groningen, om aantakking van het watersysteem op de Waddenzee bij Lauwersmeer, Noordpolderzijl en Delfzijl en om realiseren van een vaarverbinding vanuit Zuidlaarder¬meer, via Woldmeer en historische waterlopen, richting Schildmeer.
Het stelsel van diepen en maren vormt een landschappelijk raamwerk in een agrarische omgeving, met kansen voor natuurherstel en routestructuren. Gedeelten van maren die in het verleden zijn gedempt, kunnen hersteld worden. De maren en diepen kunnen geaccentueerd worden als natuurlijke linten in het landschap met natuurlijke oevers, bloemrijke randen en beplanting. Het landschap wordt hier mooier van en in combinatie met wandel- en fietspaden ook beter beleefbaar. Het levert ook een bijdrage aan herstel van biodiversiteit in het agrarische gebied en aan een natuurinclusieve landbouw. Dorpen en wijken kunnen zich opnieuw gaan verhouden tot het stelsel van diepen en maren en met lokale initiatieven komen voor verbetering van de leefbaarheid. Toeristische ondernemers kunnen met hun bedrijf aanhaken bij dit concept.
De diepen, waaronder Damsterdiep, Boterdiep en Reitdiep, vormen belangrijke cultuurhistorische assen waarlangs van oudsher veel cultureel erfgoed aanwezig is als molens, sluizen, kalkovens en steenfabrieken. De samenhang tussen dit erfgoed is momenteel ver te zoeken. Door de openstelling en herbestemming van de erfgoedparels langs de diepen in samenhang aan te pakken, ontstaan hoogwaardige erfgoedlinten met een grote toeristisch-recreatieve betekenis.
Het koppelen van de regionale opgaven voor klimaat en natuur aan leefbaarheid en erfgoed biedt grote kansen voor Groningen. Het borduurt voort op de historie en identiteit van de regio en biedt nieuw perspectief voor de regionale economie. Het idee is een kapstok voor vele initiatieven en een groeimodel.