65 Idee van: Asa Scholma Publicatiedatum: 30 maart 2020

De Mens in de dementie, een plek zonder labels

Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met dementie. Terwijl het leven van en met mensen met dementie zoveel moois voort kan brengen, voelen we vooral de angst, de schaamte, het isolement, de belemmeringen, de regels en de instanties en de onontkoombare machteloosheid. Vanuit de goedbedoelde zorg om de veiligheid en de rust van de mens met dementie, vanuit het gebrek aan menskracht in de instituties en de overdaad aan protocollen, vergeten we alleen nog wel eens dat het bij de dementie gaat om contact maken in het hier en nu. In dit initiatief wil een collectief van jonge kunstenaars met de mensen met dementie, hun familie en verzorgers een plek ontwikkelen die dat moois voorop kan stellen door De Mens uit de dementie te halen en ons daarmee te verbinden.

Hoe is het ontstaan?
Jonge kunstenaars hebben samen met kunstenaar Herman van Hoogdalem in ’t Blauwbörgje en De Brink de mensen met dementie ontmoet door portretten te maken en deze te exposeren. Ze hebben meegedraaid in Het Odensehuis en daar beeldend verslag van gedaan. Ze hebben podcasts gemaakt met de ervaringen van de mensen met dementie. Ze hebben exposities gemaakt in en om Groningen om een ander beeld van de mens van dementie te laten zien. Ze hebben gewerkt met jonge mbo studenten Verpleegkunde. Ze hebben samen met de verzorgers veelzeggende foto’s gemaakt van de instellingen waar de mensen verblijven. Afgelopen jaar hebben ze met Anke Coumans en Ingrid Schuffelers, twee onderzoekers van Kunstacademie Minerva, geparticipeerd in een project waarin mantelzorgers en zorgverleners van ’t Blauwbörgje met elkaar een visie op een plek ontwikkelden waarin dementie als label niet bestaat, waarin protocollen geen muren meer zijn, waarin de muren van de instituties doorlatend worden. Een plek waarin familieleden en verzorgers samen de zorg ter hand nemen en waarin iedereen mag zijn wie hij is en brengt waar hij toe in staat is. Een aantal van deze jonge kunstenaars willen op basis hiervan samen met de verzorgers en mantelzorgers van ’t Blauwbörgje deze beweging verder laten gaan en die plek realiseren.

Wat willen we concreet gaan doen?
Binnen zorginstellingen, in buurthuizen en Alzheimer cafés zullen nieuwe allianties ontstaan doordat er via beeldende middelen nieuwe ontmoetingen plaatsvinden. Daarnaast bedenken we met elkaar binnen en buiten ’t Blauwbörgje hoe de wereld waarin dementie als label niet bestaat daadwerkelijk gestalte kan krijgen in en buiten de instituties. De mensen van ’t Blauwbörgje, het Odensehuis en Humanitas brengen in de planvorming hun expertise in. De gemeente Groningen denkt actief mee. De zorgverleners brengen hun brede kennis en ervaringen in. En de mantelzorgers zullen niets liever doen dan bedenken hoe mensen met dementie zo optimaal mogelijk kunnen leven. De jonge kunstenaars maken de beelden waardoor plannen voorstelbaar en communiceerbaar worden. En wij ondersteunen hun ambitie om op een fysieke plek deze grote droom waarheid te laten worden.